در دنیایی که رقابت بین OpenAI، Google، Anthropic و Mistral داغ‌تر از همیشه است، یک بازیگر شرقی quietly اما قدرتمند وارد میدان شده: DeepSeek AI. این شرکت چینی با عرضه مدل‌های زبانی و کدنویسی اختصاصی خود در سال ۲۰۲۳ و ۲۰۲۴، به‌سرعت توجه جامعه هوش مصنوعی را جلب کرده است.
DeepSeek AI چیست؟
DeepSeek مجموعه‌ای از مدل‌های بزرگ زبان (LLM) است که توسط یک شرکت فناوری مستقر در چین توسعه داده شده. این پروژه با تمرکز بر open-source بودن و سرعت بالا در پردازش طراحی شده و در حال حاضر شامل چند نسخه مهم است:
-
DeepSeek-VL: مدلی مولتی‌مودال (متن + تصویر)
-
DeepSeek-Coder: مدلی قدرتمند برای برنامه‌نویسی خودکار
-
DeepSeek-MoE: مدل ترکیبی مبتنی بر Mixture-of-Experts (برای بهینه‌سازی سرعت و مصرف منابع)
ویژگی‌ها و نقاط قوت DeepSeek
1. open-source واقعی
DeepSeek برخلاف بسیاری از مدل‌های بزرگ مثل GPT-4 یا Claude که بسته‌اند، کاملاً متن‌باز (Open-Source) عرضه شده. این موضوع باعث شده جامعه توسعه‌دهندگان بتوانند آزادانه آن را تست، fine-tune و مستقیماً در پروژه‌های خود استفاده کنند.
2. مدل کدنویسی بسیار قوی (DeepSeek-Coder)
یکی از نقاط قوت کلیدی DeepSeek، مدل مخصوص برنامه‌نویسی آن است که عملکرد بسیار خوبی در نوشتن، تصحیح و تفسیر کد دارد. در ارزیابی‌ها (مانند HumanEval یا MBPP)، عملکرد آن حتی در برخی موارد از GPT-3.5 و مدل‌های دیگر مانند CodeLlama بهتر بوده است.
3. مدل مولتی‌مودال DeepSeek-VL
این نسخه، توانایی تحلیل تصویر و پاسخ به سوال‌های متنی و بصری را هم‌زمان دارد (مثلاً “در این نمودار چه روندی دیده می‌شود؟” یا “این تصویر از چه چیزی ساخته شده؟”). دقت پاسخ‌گویی آن بالاست و نسبت به اندازه مدل، بسیار بهینه عمل می‌کند.
4. سرعت و سبک بودن
در نسخه‌های Mixture-of-Experts، فقط بخش‌های خاصی از مدل فعال می‌شوند که باعث می‌شود هم سرعت بالا برود و هم مصرف منابع کاهش یابد. این موضوع برای استفاده تجاری یا در سرویس‌های آنلاین مهم است.
5. پشتیبانی از زبان چینی و انگلیسی
اگرچه تمرکز اصلی DeepSeek روی چینی است، ولی در مدل‌های جدیدتر پشتیبانی از انگلیسی هم بسیار پیشرفته شده. درک دستورات پیچیده و تحلیل زبان طبیعی به هر دو زبان به‌خوبی انجام می‌شود.
نقاط ضعف و چالش‌ها
1. پشتیبانی محدود از زبان‌های دیگر (مثل فارسی)
فعلاً DeepSeek در زبان‌های غیر از انگلیسی و چینی ضعف دارد، و در پاسخ‌گویی به زبان‌هایی مانند فارسی یا عربی دقت بالایی ندارد.
2. رابط کاربری عمومی ضعیف
برخلاف ChatGPT یا Claude که UI ساده، زیبا و کاربرپسندی دارند، DeepSeek فعلاً رابط عمومی گسترده‌ای ندارد و بیشتر در قالب API یا روی Hugging Face در دسترس است. برای استفاده عادی باید تنظیمات فنی انجام داد.
3. نبود اکوسیستم افزونه یا ابزار جانبی
DeepSeek فقط یک مدل زبانی است. نه پلاگین دارد، نه حافظه شخصی، نه مولد تصویر داخلی و نه ابزارهایی مثل مرورگر. این یعنی یک مدل خوب، اما خام.
4. کیفیت مکالمه و درک ظرایف انسانی پایین‌تر
در تعاملات انسانی، طنز، احساسات یا سوالات عمیق‌تر، DeepSeek هنوز به بلوغ ChatGPT یا Claude نرسیده. خروجی‌های آن گاهی بسیار ماشینی یا خشک هستند.
مقایسه DeepSeek با ChatGPT
| ویژگی | DeepSeek AI | ChatGPT (نسخه GPT-4.5) |
|---|---|---|
| متن‌باز (Open-source) | بله، کاملاً آزاد | خیر، بسته |
| قدرت کدنویسی | بسیار خوب، مخصوصاً در DeepSeek-Coder | عالی، در نسخه GPT-4.5 بهتر |
| پشتیبانی از زبان‌ها | چینی و انگلیسی، فارسی ضعیف | چندزبانه، فارسی خوب |
| رابط کاربری عمومی | ندارد، فقط API/فنی | دارد، برای عموم |
| توانایی مولتی‌مودال | بله، در DeepSeek-VL | بله، در GPT-4o و GPT-4-V |
| خلاقیت در مکالمه | کم، خروجی ماشینی | بالا، گفت‌وگومحور و منعطف |
| حافظه و پروفایل کاربر | ندارد | دارد (در نسخه Plus) |
| ابزارهای جانبی | ندارد | دارد (کدنویس، مرورگر، DALL·E و…) |
| استفاده تجاری | آزاد و متن‌باز | نیازمند خرید اشتراک |
جمع‌بندی نهایی
DeepSeek AI یک مدل عالی برای توسعه‌دهندگان، محققان و برنامه‌نویسان است. اگر دنبال مدلی متن‌باز، سریع، دقیق و با تمرکز بر کدنویسی هستید، DeepSeek انتخاب بسیار مناسبی است، به‌ویژه اگر در چین یا فضای توسعه چینی‌زبان فعالیت دارید.
اما اگر هدف شما استفاده عمومی، تولید محتوا، مکالمه روزمره، تحلیل متون چندزبانه یا استفاده از ابزارهای پیشرفته مثل تولید تصویر یا مرور وب است، ChatGPT هنوز انتخاب بهتری است.
نظر شما در مورد این مطلب چیه؟
ارسال دیدگاه